Czym są przeciążenia emocjonalno-sensoryczne?

Nie wszystkie dzieci odbierają świat w taki sam sposób. To, co dla jednych jest codziennością – gwarne przedszkole, pisk hamującego autobusu, metka od koszulki czy nagła zmiana planów – dla innych może być lawiną wrażeń, która prowadzi do emocjonalnego przeciążenia.

Co to właściwie znaczy?

Przeciążenie emocjonalno-sensoryczne to stan, w którym dziecko doświadcza zbyt wielu bodźców jednocześnie – dźwięków, zapachów, obrazów, emocji – a jego układ nerwowy nie nadąża z ich przetwarzaniem.

To może prowadzić do:

  • wybuchów złości,
  • wycofania i zamrożenia,
  • trudności z koncentracją,
  • problemów ze snem,
  • silnego zmęczenia i drażliwości.

Uwaga: dzieci neuroróżnorodne

U dzieci neuroróżnorodnych – np. z ADHD, autyzmem czy SPD (zaburzenia przetwarzania sensorycznego) – przeciążenie pojawia się szybciej, mocniej i częściej. Ich układ nerwowy odbiera bodźce głębiej, trudniej im filtrować to, co naprawdę ważne, a co można zignorować.

To nie jest „nadwrażliwość”, to inny sposób funkcjonowania mózgu. Warto to rozumieć, by nie oceniać, tylko reagować empatycznie i wspierająco.

Jak możesz pomóc?

✅ Obserwuj swoje dziecko – zauważ, co je przytłacza, a co pomaga wrócić do równowagi.
✅ Dawaj przestrzeń na odpoczynek i ciszę.
✅ Nie zmuszaj do uczestnictwa w sytuacjach, które są zbyt trudne.
✅ Wprowadzaj przewidywalność i rutynę, która daje poczucie bezpieczeństwa.
✅ Rozmawiaj – nazywaj uczucia i bodźce, ucz dziecko rozpoznawać sygnały z ciała.

Zamiast mówić: „Przesadzasz”, spróbuj powiedzieć:
👉 „Widzę, że jest Ci teraz trudno. Odpocznijmy chwilę”
👉 „Za dużo hałasu? Możemy znaleźć spokojniejsze miejsce.”

Zrozumienie przeciążeń to krok w stronę budowania prawdziwej relacji z dzieckiem i wspierania go w jego tempie i wrażliwości.

Materiały edukacyjne - Przedszkole Samorządowe Nr 2 Pod Słonkiem w Białymstoku

«
»